Een rookvrije werkplek? Zo creëer je het!
Een rookvrije werkplek, hoe creëer je dat? Iedereen weet dat roken ongezond is. Wanneer je rookt vergroot je de kans op longkanker, andere longaandoeningen én kans op hart- en vaatziekten. Toch rookt nog een kwart van alle medewerkers. Ook heeft 42% van de niet-rokenden last van rokende collega’s. In de Tabaks- en Rookwarenwet staat dat medewerkers recht hebben op een rookvrije werkplek. Als werkgever ben je hier verantwoordelijk voor. Makkelijker gezegd dan gedaan. In dit artikel delen wij praktische tips hoe je komt tot een rookvrije werkomgeving.
Bewustwording
Waarom is het zo belangrijk om te stoppen met roken? Wat zijn de gevolgen voor je gezondheid als je het niet of juist wél doet? Het vergroten van de kennis en inzicht van je medewerkers is een belangrijke eerste stap.
- Deel feiten en ‘wist-je-datjes’ waarom roken zo slecht is en wat de gevolgen ervan zijn. Deel juist ook wat stoppen met roken doet voor je gezondheid. Lees hier ook het artikel over feiten en cijfers van roken op de werkvloer.
- Geef voorlichting over de effecten van (stoppen met) roken op je eigen gezondheid én op de gezondheid van mensen in je omgeving; je naasten, je patiënten/clienten of bijvoorbeeld kinderen en jongeren. Dit kan bijvoorbeeld via een webinar, workshops, een informatiehoek of door het verspreiden van folders en posters.
- Doe onderzoek naar de vitaliteit van je medewerkers en specifiek hun rookgedrag. Zo kunnen MKB bedrijven via Vitaal Bedrijf kosteloos een scan onder hun medewerkers uitzetten. Hierin wordt bijvoorbeeld gevraagd of en hoeveel medewerkers roken, of ze van plan zijn om te gaan stoppen en of ze vinden dat de werkgever voldoende stimuleert om niet te roken. Met de inzichten kunnen de medewerkers zelf en de organisatie gericht aan de slag.
Cultuur
Als werkgever kun je medewerkers niet verplichten om te stoppen met roken. Wel staat in de Tabaks- en Rookwarenwet dat medewerkers recht hebben op een rookvrije werkplek. Als werkgever ben je hier verantwoordelijk voor en moet je er voor zorgen dat deze wet nageleefd wordt. Uiteraard is het belangrijk vooral zélf het goede voorbeeld te geven.
- Verbied roken in en rondom de gebouwen waar medewerkers hun werk doen. Leg dit verbod vast in een rookvrij-beleid en zorg ervoor dat het management dit beleid (openlijk) ondersteunt. Werk bij het opstellen van een rookvrij-beleid samen met vertegenwoordigers van de medewerkers (bijvoorbeeld de ondernemingsraad) en betrek vooral ook de rokers zelf er bij. Laat het beleid gelden voor alle manieren van roken dus ook voor elektrische sigaretten.
- Zorg dat de medewerkers kunnen zien dat je als werkgever niet alleen geïnteresseerd bent in het belang van het bedrijf, maar juist ook in de gezondheid en de tevredenheid van de medewerkers. Gebruik positieve woorden en deel bemoedigende woorden tijdens gesprekken over gezondheid en welzijn of specifiek over roken.
Motivatie en actie
Het is belangrijk om continue aandacht voor (stoppen met) roken te hebben. Een challenge kan helpen om er tijdelijk extra aandacht op te vestigen. Een doel koppelen aan samen bewegen, werkt inspirerend en motiverend; iedereen krijgt een duwtje in de rug om meer te bewegen én je creëert een sterker groepsgevoel.
- Bied de medewerkers handvatten om te stoppen met roken. Verwijs medewerkers die willen stoppen of gestopt zijn bijvoorbeeld naar www.ikstopnu.nl. Wil je je medewerkers een extra steuntje in de rug geven bij het stoppen met roken? Doe dan mee aan het Rookvrij-onderzoek 2021 van het RIVM. Of bied coaching aan: deze coaching kan digitaal plaatsvinden of onder leiding van een trainer (individueel of groepsgewijs).
- Doe als werkgever mee aan Samen Sterker Stoppen, een project van Onderzoeksinstituut IVO, Universiteit Maastricht en andere aangesloten partners. Zij willen werkgevers ondersteunen met het organiseren van stoppen-met-roken groepstrainingen in combinatie met financiële beloningen.
- Organiseer een challenge zoals Stoptober.
- Zijn er collega’s die zijn gestopt met roken? Zet hen in als ‘ambassadeur’, deel hun succesverhalen of vraag of ze ‘buddy’ willen zijn voor andere medewerkers die ook willen stoppen.
Stimulerende werkomgeving
Als werkgevers ben je verplicht om roken op werk- en pauzeplekken te verbieden, omdat werknemers recht hebben op een rookvrije werkplek. Dat recht beperkt zich niet tot werkruimtes, maar geldt voor alle ruimten waar werknemers kunnen komen zoals trappen, hallen, toiletten, kantines, vergaderzalen en dergelijke. Maar ook een bedrijfsauto moet rookvrij zijn, óók als de werknemer die in die auto rijdt zelf rookt.
- Op dit moment mag je medewerkers in de gelegenheid stellen om te roken in een speciale afgesloten rookruimte. Deze rookruimte mag geen overlast veroorzaken naar omliggende ruimtes. Als er geen afgesloten rookruimte binnen het bedrijf mogelijk is, dan moeten de rokende medewerkers buiten roken. Let op: per 1 januari 2022 moeten alle rookruimtes gesloten zijn.
- Zorg ervoor dat alle omgevingsfactoren die roken mogelijk en geaccepteerd maken worden weggehaald.
- Hang posters, bordjes, stickers e.d. op die duidelijk maken dat roken niet is toegestaan.
- Laat leidinggevenden het goede voorbeeld geven door niet te roken op het werk of naar buiten te gaan om te roken.
Regelingen
Ook in de secundaire arbeidsvoorwaarden kun je als werkgever medewerkers die willen stoppen met roken maximaal faciliteren. Dat kan bijvoorbeeld op de volgende manieren:
- Bied je medewerkers de mogelijkheid om onder werktijd een stoppen met roken cursus te volgen.
- Als je als bedrijf beschikt over een collectiviteit bij een zorgverzekeraar, vraag dan na welke mogelijkheden/samenwerkingen zij hebben op het gebied van begeleiding omtrent het stoppen met roken en deel deze pro-actief met medewerkers.
- Biedt financiële ondersteuning aan voor nicotine vervangende oplossingen.